Theo tờ trình của Bộ Công an cho biết Luật Phòng, chống ma túy số 73, sau 3 năm triển khai thi hành giúp công tác phòng, chống ma túy, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, cai nghiện ma túy được bảo đảm chặt chẽ, tạo cơ sở pháp lý vững chắc trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.
Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện Luật đã bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc nhất định và phát sinh những vấn đề mới cần sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục, giải quyết và nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy trên thực tế.
Đơn cử, trong thời gian quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, khi có thông tin người đó sử dụng trái phép chất ma túy, Công an xã yêu cầu người đó xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể, nhưng họ không chấp hành, trong khi đó quy định của pháp luật thì không được cưỡng chế, gây khó khăn trong thực tiễn, không có tính răn đe, giáo dục đối với người sử dụng trái phép chất ma túy, làm giảm tính nghiêm minh của pháp luật.
Ảnh minh hoạ.
Do đó, tại khoản 2, Điều 22 dự thảo bổ sung quy định: Trường hợp không chấp hành yêu cầu xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể thì người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy có quyền quyết định tạm giữ người theo thủ tục hành chính để tiến hành xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể.
Hay quy định cũ về "Thời hạn cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là từ đủ 06 tháng đến 12 tháng", thực tế rất khó xác định khi nào áp dụng thời hạn 06 tháng, trên 06 tháng hoặc 12 tháng, gây nên sự áp dụng không thống nhất giữa các địa phương, dẫn đến việc tùy nghi trong áp dụng pháp luật và hạn chế hiệu quả công tác cai nghiện.
Do đó, tại khoản 1, Điều 31 của dự thảo quy định: Thời hạn cai nghiện ma túy tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma túy là 24 tháng. Tương tự, khoản 3, Điều 33, dự thảo cũng đề xuất thời hạn cai nghiện ma túy bắt buộc đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi là 24 tháng (thay vì từ đủ 06 tháng đến 12 tháng).
Về quy định khi phát hiện trường hợp có kết quả xét nghiệm dương tính với chất ma túy thì gửi ngay kết quả đến Trưởng Công an (thay vì Chủ tịch UBND xã như Luật cũ) cấp xã nơi người có kết quả xét nghiệm dương tính với chất ma túy cư trú, trừ trường hợp người đó đang cai nghiện ma túy bắt buộc.
Đáng chú ý, tại Điều 24 về "Trách nhiệm của người sử dụng trái phép chất ma túy", trước kia chỉ quy định người sử dụng trái phép chất ma túy phải "Cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin về, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy của mình cho Công an cấp xã nơi cư trú. Thì theo dự thảo, người sử dụng còn phải cung cấp chính xác "nguồn gốc chất ma túy" - điều này giúp nâng cao hiệu quả công tác điều tra.
Tại Điều 40 về "Quản lý, hỗ trợ sau cai nghiện ma túy tại nơi cư trú" được bổ sung thêm khoản 3: "Trường hợp người nghiện ma túy không có nơi cư trú ổn định sau khi hoàn thành cai nghiện ma túy phải đăng ký với cơ sở cai nghiện ma túy công lập về nơi cư trú để thực hiện quản lý sau cai nghiện ma túy. Cơ sở cai nghiện ma túy công lập có trách nhiệm thông báo với Công cấp xã nơi người đó đăng ký cư trú để thực hiện quản lý sau cai nghiện ma túy".
Bên cạnh đó, thực hiện các văn bản chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy đã được chuyển từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về Bộ Công an. Do đó, nhiều nội dung thuộc quản lý của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trước kia cũng được dự thảo điều chỉnh sang Bộ Công an.
