"Bắt kịp, tiến cùng và vượt lên"
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, chuyển đổi số quốc gia là chiến lược vô cùng quan trọng và cấp bách nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh và đưa đất nước trở thành quốc gia phát triển.
Chia sẻ về ứng dụng công nghệ thông tin trong cơ quan Nhà nước, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số và Chuyển đổi số quốc gia, ông Lê Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, sự quyết tâm, quyết liệt của Nhà nước, sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, công cuộc chuyển đổi số quốc gia đã đạt nhiều kết quả ấn tượng, đặc biệt trong năm 2025 là năm đột phá về chuyển đổi số toàn diện theo tinh thần Nghị quyết 57 với nhiều kết quả nổi bật.
Ông Lê Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Về chính phủ số, xếp hạng Chính phủ số của Việt Nam năm 2024 tăng 15 bậc so với năm 2022 từ vị trí 86 lên 71/193 nước theo đánh giá của Liên Hợp quốc. Tỉ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình tháng 7/2025 đạt 39,85%.
Về phát triển kinh tế số, doanh thu ngành công nghệ thông tin đạt 2.772 nghìn tỷ đồng, tăng 24% so với cùng kỳ, đạt 65% kế hoạch năm.
Về phát triển xã hội số, công dân số, đã cấp khoảng 21,8 triệu chứng thư chữ ký số, đạt tỉ lệ 35,18% dân số trưởng thành. Bộ Công an đã cấp 17,5 triệu thẻ Căn cước và kích hoạt hơn 64 triệu tài khoản VNeID.
Hiện nay, tất cả các bộ, ngành, địa phương đã ban hành, tổ chức thực hiện các Nghị quyết, kế hoạch, đề án về chuyển đổi số 5 năm và hằng năm giai đoạn mới theo chủ trương, định hướng tại Nghị quyết số 57.
Trong đó, Nghị quyết số 57 nêu rõ: "thể chế là điều kiện tiên quyết, cần hoàn thiện và đi trước một bước", "đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số".
Việt Nam cũng xác định không chỉ thích ứng mà còn hướng đến "bắt kịp, tiến cùng và vượt lên", do đó, hành động quyết liệt và có tầm nhìn về mặt thể chế là yêu cầu cấp thiết.
"Chính vì vậy, Chính phủ đang khẩn trương xây dựng hành lang pháp lý về chuyển đổi số tạo nền tảng pháp lý vững chắc, kiến tạo không gian phát triển mới cho quốc gia", ông Tuấn cho hay.
Công nghệ đã trở thành trợ thủ đắc lực
Trả lời thêm câu hỏi của Người Đưa Tin, trong quá trình triển khai Nghị quyết 57 đến nay, Bộ KH&CN có đánh giá như thế nào về quá trình thực hiện của các địa phương, đặc biệt việc ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số tại các trung tâm phục vụ hành chính công của các địa phương? Và có điểm gì theo Bộ các địa phương cần phải chú trọng để phát huy, triển khai Nghị quyết 57 một cách đồng bộ, hiệu quả?
Công nghệ đã trở thành trợ thủ đắc lực.
Ông Lê Anh Tuấn cho biết thêm, thời gian qua, các địa phương trên cả nước đang nỗ lực hiện thực hóa một nền hành chính công khai, minh bạch bằng những bước đi vững chắc, lấy chuyển đổi số làm trọng tâm. Những cố gắng này đang tạo ra một cuộc cách mạng trong cách thức phục vụ người dân và Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao điều này.
Nhiều tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch hành động cụ thể và tập trung vào việc cải cách thủ tục hành chính thông qua chuyển đổi số, ứng dụng khoa học và công nghệ.
Theo đó, nhiều Trung tâm Phục vụ hành chính công các địa phương đã tổ chức các quầy dành riêng hướng dẫn người dân đăng nhập, sử dụng Cổng Dịch vụ công quốc gia. Đây là điểm một cửa số, tập trung duy nhất quốc gia, nơi người dân có thể thực hiện mọi thủ tục hành chính, tra cứu, theo dõi hồ sơ và thanh toán trực tuyến, đánh giá sự hài lòng chỉ với một lần đăng nhập (Single-Sign-On).
"Tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công địa phương, công nghệ đã trở thành trợ thủ đắc lực", ông Tuấn nói và cho biết nhiều nơi đã triển khai các hệ thống xếp hàng tự động, màn hình cảm ứng để người dân tra cứu thông tin. Các máy tính kết nối internet và các thiết bị số hóa (máy scanner) cũng được trang bị để hỗ trợ người dân nộp hồ sơ trực tuyến.
Một số trung tâm đã tiên phong ứng dụng cả trợ lý ảo và robot AI để giải đáp thắc mắc, giảm tải cho cán bộ và nâng cao trải nghiệm người dùng.
Phường Cửa Nam (Thành phố Hà Nội) vận hành robot AI thông minh tại Trung tâm hành chính công, nhằm đổi mới, sáng tạo trong phục vụ người dân, doanh nghiệp (Ảnh: Hữu Thắng).
Không chỉ dừng lại ở công nghệ, các địa phương cũng chú trọng nâng cao năng lực cho người dân và cán bộ. Phong trào "bình dân học vụ số" đã được triển khai rộng khắp với nhiều khóa học trực tuyến, hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng các dịch vụ công và số hóa hồ sơ.
Tất cả những nỗ lực này đã góp phần đưa Nghị quyết số 57 đi vào cuộc sống một cách hiệu quả, hướng tới mục tiêu xây dựng chính quyền số và một nền hành chính thực sự phục vụ.
Trong quá trình triển khai Nghị quyết 57, Bộ Khoa học và Công nghệ nhận thấy sự chênh lệch về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và hệ thống thông tin giữa các địa phương, cũng như giữa các phường/xã còn lớn.
Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị Về hệ thống thông tin, các địa phương cần rà soát, tối ưu lại hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh.
Như biểu mẫu điện tử tương tác cần tối ưu để có thể dễ dàng đăng ký thông tin trực tuyến mà không cần nộp bản giấy. Đơn giản hóa thành phần hồ sơ, cắt giảm những trường thông tin mà cơ sở dữ liệu đã có.
Về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị: Ủy ban nhân dân các tỉnh phối hợp với ngân hàng triển khai thêm nhiều điểm ATM tại các xã khó khăn, bảo đảm 100% xã, phường có ít nhất 1 điểm ATM; rà soát, bố trí đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị phù hợp cho cấp xã, bảo đảm hiệu quả, tránh lãng phí, nâng cao chất lượng phục vụ và tính chuyên nghiệp của Trung tâm phục vụ hành chính công.
Hệ thống AI hỗ trợ phân tích và dự báo
Chia sẻ về định hướng, tầm nhìn chuyển đổi số quốc gia, ông Tuấn cho biết, thứ nhất là định hướng Nhà nước kiến tạo, thông minh và không khoảng cách.
"Tương lai không xa sẽ chứng kiến một Nhà nước hoạt động trên nguyên tắc "số ngay từ đầu". Các quyết định quản lý, điều hành, cung cấp dịch vụ sẽ được đưa ra dựa trên dữ liệu thời gian thực, được các hệ thống AI hỗ trợ phân tích và dự báo", ông Tuấn cho hay.
Người dân và doanh nghiệp sẽ được trải nghiệm các dịch vụ công toàn trình, không giấy tờ; được chủ động phục vụ, cá nhân hóa dựa trên dữ liệu, AI; ranh giới hành chính sẽ bị xóa nhòa trên môi trường số, tạo ra một nền hành chính thực sự thống nhất và phục vụ.
Người dân và doanh nghiệp sẽ được trải nghiệm các dịch vụ công toàn trình, không giấy tờ.
Cùng với đó, định hướng nền kinh tế số năng động, cạnh tranh và tự chủ. Hành lang pháp lý sẽ khơi thông các nguồn lực, đặc biệt là tài nguyên dữ liệu để tạo ra một sân chơi bình đẳng cho mọi thành phần kinh tế.
Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, sẽ được tiếp cận các nền tảng số dùng chung, dữ liệu mở và các chính sách hỗ trợ để tham gia vào chuỗi giá trị số.
Các doanh nghiệp công nghệ số "Make in Vietnam" vươn mình, không chỉ làm chủ thị trường trong nước mà còn tự tin vươn ra toàn cầu.
Đồng thời, định hướng xã hội số nhân văn, bao trùm và an toàn. Theo ông Tuấn, chuyển đổi số của Việt Nam đặt con người vào vị trí trung tâm. Mọi công dân dù ở thành thị hay nông thôn, miền núi, đều có cơ hội tiếp cận kết nối số và được trang bị kỹ năng số cơ bản để tham gia vào xã hội số.
"Chúng ta hướng tới một xã hội nơi "công dân số" được bảo vệ an toàn. Các giá trị văn hóa dân tộc sẽ được bảo tồn và lan tỏa mạnh mẽ trên môi trường số, mọi người có cơ hội học tập suốt đời để không ngừng nâng cao năng lực, thích ứng với những thay đổi của công nghệ số", ông Tuấn nói.
