Sáng 10/3, sau hơn 1 giờ công bố cáo trạng, HĐXX xét hỏi bị cáo Nghiêm Quang Minh, SN 1979, chủ đầu tư tòa chung cư mini bị cháy làm 56 người chết, ở phường Khương Đình, Thanh Xuân.
Trong cáo trạng, Viện kiểm sát quy kết Minh là chủ sở hữu thửa đất diện tích 240m2 (ở số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ, phường Khương Đình).
Dù chỉ được cấp phép xây nhà ở riêng lẻ trên thửa đất, diện tích xây dựng là 167,4m2; mật độ xây dựng 70%; tổng diện tích sàn xây dựng 1.165,9m2; tổng chiều cao công trình 20,2m gồm 6 tầng, tầng lửng và tum thang, với tổng số 33 phòng. Tuy nhiên, bị cáo đã tự ý thay đổi thiết kế, xây thành 9 tầng và 1 tum (vượt 3 tầng so với giấy phép), tổng số 45 phòng như căn hộ khép kín, rồi bán cho người sử dụng.
Đêm 12/9/2023 khi trên đường dây dẫn tại khu vực bình ắc quy đặt ở giáp tường bị chập. Lửa lan vào khu vực cáp điện, các hộp công tơ điện gắn trên tường tầng một rồi cháy lan ra xung quanh. Vụ cháy đã làm 56 người tử vong, 44 người bị thương ở các mức độ khác nhau.
Bị cáo Nghiêm Quang Minh.
Thừa nhận xây quá mật độ cho phép
Tại tòa, bị cáo Minh thừa nhận mật độ xây dựng được duyệt chỉ 70% nhưng xây tới 100%, do khi đó nhận thức về pháp luật hạn chế.
Theo bị cáo Minh, khi xây vượt cũng không thấy cán bộ hướng dẫn hay yêu cầu lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, quản lý về phòng cháy chữa cháy. Trong quá trình xây, Đội thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân đến một lần lúc làm móng, do không ở công trình thường xuyên nên không biết có đội thanh tra nào đến nữa không.
Tiếp tục khai báo, Minh cho biết khoảng tháng 7/2015, khi xây dựng đến tầng 7, công trình bị Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình lập biên bản yêu cầu ngừng thi công. Đồng thời, bị cáo bị quận Thanh Xuân phạt hành chính 15 triệu đồng, buộc phá dỡ phần xây dựng sai phép; cưỡng chế thi hành nhưng ông hoãn đến hai tháng không thấy ai nhắc nhở.
Minh cũng khẳng định, không phải “chi tiền” cho ai trong suốt hai tháng đó. Cơ quan chức năng cũng không yêu cầu gì thêm.
Về nguyên nhân không tháo dỡ phần vi phạm công trình, Minh cho rằng do "nhân lực và thời tiết khi đó chưa cho phép".
Theo bị cáo Minh, vài tháng sau ông ta tiếp tục cho xây lên thêm 3 tầng nữa. Địa phương và thanh tra quận cũng không ai đến nhắc nhở cấm đoán.
Trước câu trả lời của Minh, Chủ tọa hỏi "thế là làm ngơ hết à, có phải đưa tiền cho ai để được người ta làm ngơ cho xây tiếp không?". Bị cáo Minh tái khẳng định “không cho ai tiền", bản thân ít xuống công trình nhưng các lần xuống thì chưa lần nào thấy có cán bộ đến kiểm tra.
Minh cho hay đến 4/2016 công trình hoàn thiện, bị cáo bán 45 căn hộ cho các cá nhân và hộ gia đình. Đến cuối năm đó, toàn bộ 45 căn hộ đều có người ở.
Quá trình người dân sinh sống, từ năm 2018 - 2020, dù cáo trạng xác định Công an quận Thanh Xuân phát hiện nhiều vi phạm về phòng cháy chữa cháy. Ngày 24/6/2020, quận Thanh Xuân ra quyết định đình chỉ hoạt động tầng một của tòa nhà.
Tuy nhiên, bị cáo Minh đều khai "không ở đó nên không biết" về những lần bị phường, quận nhắc nhở, cảnh báo về việc vi phạm nguy cơ phòng cháy chữa cháy.
"Sao cái gì bất lợi là bị cáo cũng nói không biết thế…. Cáo trạng nêu rất nhiều lần cảnh báo, kiểm tra liên tục, bị cáo nhiều lần không chấp hành. Đài báo truyền hình người ta cũng đưa tin chính cái ngôi nhà này luôn, quận cũng có quyết định đình chỉ, một tháng sau công an quận lại tiếp tục có văn bản đôn đốc công tác phòng cháy chữa cháy, đã giao cho bị cáo rồi, nhưng bị cáo tiếp tục không thực hiện. Xây xong là hết trách nhiệm à?", Chủ tọa gay gắt nói.
Tới lượt mình, bị cáo Chu Xuân Sơn , nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình, khai ngày 13/5/2015, ông được bầu làm Phó Chủ tịch UBND phường.
Một ngày sau khi nhậm chức, ngày 14/5/2013, bị cáo ký hồ sơ đầu tiên về công trình xây dựng của Nghiêm Quang Minh.
Theo ông Sơn, do mới lên nhận chức nên ông chưa rõ các quy định về xây dựng, về bản chất hồ sơ xây dựng tòa nhà của Nghiêm Quang Minh ra sao, quy mô xây dựng như thế nào, chi tiết ra sao bị cáo không nắm được.
