CHUYỆN HÀ THÀNH: Hơn cả hồi sinh một dòng sông

Đây không chỉ là một công trình chỉnh trang đô thị đơn thuần, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc hơn thế. Đó là hồi sinh thiên nhiên, khôi phục ký ức lịch sử và đánh thức tình yêu với thủ đô ngàn năm văn hiến.

Phối cảnh dự án công viên sông Tô Lịch

Sông Tô Lịch dài 13,4 km chảy qua 12 phường của Hà Nội hiện nay, từng là biểu tượng của vẻ đẹp thanh bình đất kinh kỳ, là mạch nguồn văn hóa trong câu ca "Nước sông Tô vừa trong vừa mát". Thế nhưng, qua thời gian, dòng sông bị ô nhiễm nặng nề do đô thị hóa nhanh, nước thải sinh hoạt và sự đứt gãy nguồn bổ cập. Hình ảnh dòng sông đen ngòm, bốc mùi đã trở thành nỗi đau đáu, suy tư của bao thế hệ người Hà Nội.

Chính vì thế, đề xuất của UBND TP Hà Nội về việc cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên sinh thái hai bên bờ sông Tô Lịch mới đây được xem là bước đi mang tính bước ngoặt. Dự án quy mô gần 740.000 m2, kéo dài từ phường Nghĩa Đô đến phường Thanh Liệt, sẽ bao gồm hệ thống đường dạo, vườn hoa, sân chơi, không gian sinh hoạt cộng đồng, cây xanh, bãi đỗ xe và các công trình phụ trợ. Khi hoàn thành, dự kiến vào quý III/2027, công viên sẽ biến đôi bờ sông Tô Lịch thành tuyến cảnh quan - sinh thái đặc sắc, vừa bảo tồn môi trường, vừa tạo không gian thư giãn mát lành cho người dân.

Điều đáng quý hơn là ý nghĩa tinh thần mà dự án mang lại. Với người Hà Nội, sông Tô Lịch không chỉ là một dòng sông mà còn là dòng chảy của ký ức, chứng nhân của bao biến thiên lịch sử từ kinh thành Thăng Long đến thủ đô hiện đại hôm nay. Việc hồi sinh sông Tô Lịch không chỉ khôi phục một mạch nước, mà còn là hành trình tìm lại bản sắc, kết nối quá khứ với hiện tại và gieo mầm cho tương lai.

Một dòng sông sạch đẹp sẽ trở thành "lá phổi xanh" của đô thị, giúp điều hòa khí hậu, giảm ô nhiễm và tạo sinh cảnh cho các loài sinh vật. Quan trọng hơn, công viên ven sông còn là không gian kết nối cộng đồng, nơi người dân đi bộ, tập thể dục, trò chuyện, gắn kết tình làng nghĩa xóm. Nếu được quy hoạch hài hòa với hệ thống đền, chùa, di tích quanh khu vực, đây sẽ là tuyến du lịch sinh thái - văn hóa hấp dẫn, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch của Hà Nội.

Hồi sinh sông Tô Lịch chính là hồi sinh niềm tin của người dân vào khả năng kiến tạo một Hà Nội xanh - sạch - đẹp - đáng sống. Đó là minh chứng rằng sự phát triển không phải đánh đổi thiên nhiên, mà có thể song hành với bảo tồn và sáng tạo. Khi công viên dọc sông hoàn thành, sông Tô Lịch sẽ không còn là nỗi ám ảnh về ô nhiễm, mà trở thành biểu tượng của sự hồi sinh, biểu tượng của một Hà Nội văn minh, hiện đại và tràn đầy sức sống.

Dự án công viên dọc sông Tô Lịch vì thế không chỉ "hồi sinh một dòng sông", mà là hồi sinh cả ký ức, thiên nhiên và niềm tự hào thủ đô. Một Hà Nội biết trân trọng quá khứ, biết làm mới mình vì tương lai, đó mới là giá trị lớn nhất của công trình này.