Đề xuất siết cho vay với người mua nhà thứ 2, thứ 3 trở đi

Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý của 5 bộ, ngành về nội dung dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về cơ chế kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản. Sau đó cơ quan này tiếp tục lấy ý kiến nhiều bước để hoàn thiện. Nếu được thông qua, dự thảo nghị quyết sẽ có hiệu lực từ ngày ký đến 1-3-2027.

Bộ Xây dựng đề xuất siết hạn mức cho vay chỉ 50% với người mua nhà thứ 2 và 30% với nhà thứ 3 trở đi nhằm hạn chế đầu cơ

Để thực hiện việc giảm giá nhà, Bộ Xây dựng đề xuất 3 cơ chế kiểm soát, trong đó đáng chú ý là giải pháp hạn chế cho vay khi mua căn nhà thứ hai trở lên. Hai đề xuất tiếp theo là dành tối thiểu 20% dự án nhà ở để làm "nhà vừa túi tiền" và giao dịch qua sàn do Nhà nước quản lý.

Với chính sách cho vay đối với người mua nhà ở, Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ yêu cầu các tổ chức tín dụng đang hoạt động tại Việt Nam áp dụng hạn mức cho vay đối với các khoản vay mua nhà ở, trừ nhà ở xã hội.

Cho vay mua nhà lần 2: chỉ cho vay 50% giá trị căn hộ

Cụ thể với trường hợp mua nhà ở thứ hai áp hạn mức cho vay không quá 50% giá trị hợp đồng mua bán nhà. Đối với trường hợp mua nhà ở thứ 3 trở lên sẽ áp hạn mức cho vay không quá 30% giá trị hợp đồng mua bán nhà.

Hạn mức vay mua bất động sản phụ thuộc vào loại nhà và quy định từng ngân hàng. Hiện mức cho vay tối đa phổ biến 70-80% giá trị tài sản đảm bảo hoặc hạn mức tín dụng.

Bộ Xây dựng cho biết thị trường bất động sản có mối liên hệ chặt chẽ với ngành tài chính - ngân hàng, tác động đến kinh tế vĩ mô, an sinh xã hội. Giá nhà đất tăng cao vượt khả năng chi trả của người dân sẽ dẫn đến mất cân bằng cung - cầu, bất ổn hệ thống tài chính.

Thực tế, giá nhà ở tại các đô thị như Hà Nội, TP HCM liên tục leo thang thời gian qua. Báo cáo của Bộ Xây dựng chỉ ra tại Thủ đô, phân khúc chung cư đạt trung bình 70-80 triệu đồng/m2, tăng 5,6% so với đầu năm, trong khi liền kề, biệt thự lên ngưỡng 100-200 triệu đồng. Tương tự ở TP HCM, giá chung cư tăng từ khoảng 35 triệu đồng/m2 lên hơn 91 triệu đồng/m2 trong giai đoạn 2018-2024. Trong khi đó, thu nhập bình quân đầu người chỉ tăng khoảng 6-7% một năm khiến khả năng tiếp cận nhà ở ngày càng khó khăn.

"Việc ban hành một số biện pháp kiềm chế giá bất động sản là cần thiết, bảo đảm thị trường phát triển ổn định, lành mạnh".

Đề xuất giao dịch bất động sản phải qua trung tâm giao dịch

Ngoài ra, để minh bạch các giao dịch bất động sản, hạn chế đầu cơ, Bộ Xây dựng đề xuất các giao dịch bất động sản phải thực hiện thông qua Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập, quản lý.

Trung tâm giao dịch bất động sản sẽ là đầu mối liên thông trên môi trường điện tử giữa các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc thực hiện các giao dịch bất động sản, có chức năng tổ chức, giám sát và xác thực các giao dịch bất động sản, bao gồm mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua.

Để kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản trong thời gian tới, Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ quy định UBND các tỉnh, thành phố tùy theo tình hình thực tế của địa phương dành tối thiểu 20% trong tổng số dự án xây dựng nhà ở thương mại dự kiến phát triển trong giai đoạn 2026-2030 để xây dựng nhà ở thương mại giá phù hợp.

Cũng theo dự thảo Nghị quyết, dự án nhà ở thương mại giá phù hợp được áp dụng các cơ chế chính sách đặc thù sau: Lựa chọn chủ đầu tư dự án không thông qua đấu giá, đấu thầu. Trình tự, thủ tục lựa chọn chủ đầu tư dự án áp dụng tương tự như lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội. Được tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của dự án theo bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất theo quy định của pháp luật đất đai. Trường hợp bảng giá đất chưa được ban hành để áp dụng thống nhất, UBND cấp tỉnh quyết định giá tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với từng dự án cụ thể.

Các dự án nhà ở thương mại giá phù hợp cũng được hưởng lợi nhuận định mức tối đa bằng 20% tổng vốn đầu tư xây dựng dự án (bao gồm cả tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của dự án).

Phương pháp xác định giá bán, giá thuê mua nhà ở được áp dụng tương tự như đối với xác định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội. Dự án nhà ở thương mại giá phù hợp không phải bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội trong phạm vi dự án.

Người mua nhà ở tại dự án nhà ở thương mại giá phù hợp, không được chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản.