Ít nhất 7 tháng để chọn nhà thầu theo cơ chế thông thường
Những ngày gần đây, UBND thành phố Hà Nội tiếp tục ra các văn bản thông báo, chỉ đạo về 3 dự án xây cầu qua sông Hồng (cầu Tứ Liên, Trần Hưng Đạo và Ngọc Hồi), với nhiều điểm đáng chú ý về hình thức lựa chọn nhà thầu.
Căn cứ theo Luật Đấu thầu 2023, có thể áp dụng hai hình thức lựa chọn nhà thầu với 3 dự án xây cầu qua sông Hồng là đấu thầu rộng rãi và chỉ định thầu.
Tuy nhiên, cả hai hình thức trên yêu cầu nhiều bước tuần tự như lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ, dự toán, kế hoạch lựa chọn nhà thầu; tổ chức lựa chọn nhà thầu… Thành phố Hà Nội dự tính sẽ mất ít nhất 7 tháng để lựa chọn nhà thầu theo hai hình thức trên, khiến các dự án không thể đáp ứng đúng tiến độ.
Phối cảnh thiết kế cầu Tứ Liên
Vì vậy, lãnh đạo thành phố Hà Nội đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt (quy định tại Khoản 20 Điều 2, Nghị định số 17/2025/NĐ-CP của Chính phủ) để đẩy nhanh tối đa tiến độ các dự án.
Theo nghị định trên, các dự án xây cầu qua sông Hồng thuộc loại dự án có yêu cầu cấp bách phải thực hiện ngay, nếu áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu thông thường sẽ không bảo đảm hoàn thành tiến độ, nên được phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.
Lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt là một cơ chế được quy định trong Luật Đấu thầu 2023 và các nghị định hướng dẫn, cho phép áp dụng các phương thức không theo quy trình đấu thầu thông thường nhằm rút ngắn thời gian thực hiện dự án nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả.
Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội giao chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố lập hồ sơ đề nghị áp dụng lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.
Sau đó, Sở Tài chính thành phố Hà Nội có trách nhiệm hướng dẫn và tổ chức thẩm định các hồ sơ do chủ đầu tư trình.
“Toàn bộ quy trình thẩm định, phê duyệt áp dụng lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt đều thuộc thẩm quyền của UBND thành phố Hà Nội. Vì vậy, thành phố có thể chủ động được thời gian, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án theo đúng chỉ đạo của Trung ương.
Tuy nhiên, TP Hà Nội vẫn cần sự chấp thuận bằng văn bản của lãnh đạo Chính phủ để triển khai”, ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết.
Hơn 13.000 tỷ đồng giải phóng mặt bằng, tái định cư
Lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội cho biết, mức đầu tư dự kiến cho công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), tái định cư của 3 dự án xây cầu qua sông Hồng là khoảng 13.100 tỷ đồng, gần bằng 1/3 tổng mức đầu tư (47.900 tỷ đồng).
Cụ thể, dự án xây cầu Tứ Liên dự kiến bố trí hơn 4.300 tỷ đồng cho công tác GPMB, bồi thường và hỗ trợ tái định cư; đối với dự án xây cầu Trần Hưng Đạo dự kiến bố trí gần 8.000 tỷ đồng; dự án xây cầu Ngọc Hồi dự kiến cần 784 tỷ đồng.
Thành phố Hà Nội đã có văn bản yêu cầu các quận Tây Hồ, Long Biên, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng và các huyện Đông Anh, Thanh Trì, Gia Lâm khẩn trương tổ chức triển khai công tác GPMB; giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc phối hợp, hướng dẫn UBND huyện Đông Anh xác định cụ thể vị trí khu đất đã GPMB để phục vụ tái định cư cho các dự án.
Ông Trần Ngọc Chính, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam nêu ý kiến, thử thách lớn nhất trong quá trình xây dựng 3 cầu qua sông Hồng là công tác GPMB, đặc biệt với cầu Trần Hưng Đạo và cầu Tứ Liên. Bởi điểm đầu cầu Trần Hưng Đạo tại ngã 5 phố Trần Hưng Đạo - Trần Thánh Tông và điểm đầu cầu Tứ Liên nằm gần làng nghề quất cảnh Tứ Liên đều là những khu vực có mật độ dân số rất cao. Theo dự kiến của UBND thành phố Hà Nội, đây là hai khu vực cần nhiều chi phí GPMB và tái định cư nhất.