Lợi dụng dịch bệnh để trục lợi
Ngày mai 24/12, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm giai đoạn 2 vụ án Chuyến bay giải cứu .
Trong 17 bị cáo bị truy tố lần này, có 3 cựu lãnh đạo sở, ngành ở các tỉnh, gồm: Ông Trần Tùng , cựu Phó giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên bị cáo buộc phạm hai tội “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Hai ông Nguyễn Văn Văn , cựu Phó giám đốc Sở Y tế và Lê Ngọc Tường , cựu Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam bị truy tố “Nhận hối lộ”. Cùng nhóm tội này còn các bị cáo Trần Thị Quyên (Giám đốc Công ty Sen vàng Đất Việt); Lê Thị Phượng (nguyên chuyên viên Phòng Khoa giáo - Văn xã, Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương); Nguyễn Mạnh Trường (nguyên chuyên viên Phòng vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải).
10 bị cáo khác chủ yếu đại diện cho doanh nghiệp, lao động tự do bị quy kết “Đưa hối lộ”. Riêng Nguyễn Xuân Thông (cựu cán bộ công an) bị truy tố hành vi “Che giấu tội phạm”.
Phiên tòa dự kiến kéo dài 8 ngày, có 23 luật sư tham gia bào chữa. HĐXX cũng triệu tập thêm một số người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, người tham gia tố tụng khác.
Ông Lê Ngọc Tường, cựu Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Nam
Theo cáo trạng, khi dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng chống dịch. Chính phủ giao cho Văn phòng Chính phủ, Tổ công tác của một số bộ ngành và địa phương thực hiện quy trình cấp phép chuyến bay và cho chủ trương cách ly.
Lợi dụng chủ trương của Đảng, Nhà nước và chức vụ quyền hạn được giao, một số cá nhân tại UBND các tỉnh, thành phố đã thỏa thuận đưa/nhận hối lộ, làm trái công vụ để tham mưu, đề xuất chấp thuận chủ trương cho các doanh nghiệp đưa công dân về nước cách ly y tế tại địa phương.
Các bị cáo thực hiện trực tiếp hoặc qua trung gian móc nối, thỏa thuận với cán bộ thuộc Bộ Y tế đưa, nhận hối lộ với số tiền lớn để có văn bản chấp thuận, xét duyệt cho công dân (khách lẻ) về trên các chuyến bay đơn lẻ.
Ngoài ra, có bị cáo lợi dụng vị trí công tác hướng dẫn, xúi giục người liên quan khai báo gian dối, che giấu tội phạm, gây cản trở việc điều tra, làm rõ tội phạm của cơ quan chức năng.
Ông Trần Tùng, cựu Phó giám đốc Sở Ngoại vụ Thái Nguyên.
Nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng
Cụ thể, tại Thái Nguyên, bị cáo Trần Tùng đã lợi dụng việc được giao tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly tại tỉnh này, khi nhận được sự giúp sức của Trần Thị Quyên (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Sen vàng Đất Việt), ông Trần Tùng đã nhận hối lộ hơn 4,4 tỷ đồng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, hưởng lợi thêm 3,2 tỷ đồng
Tại Quảng Nam, với vai trò là Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam, bị can Nguyễn Văn Văn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao, nhận hối lộ 450 triệu đồng để thực hiện theo đề nghị của Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó giám đốc Công ty Blue Sky) trong việc tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Quảng Nam ban hành chủ trương chấp thuận tiếp nhận công dân về cách ly y tế tại Quảng Nam cho Công ty Blue Sky của Hằng.
Trong khi đó, bị cáo Lê Ngọc Tường (nguyên Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Nam) đã 4 lần nhận hối lộ, tổng 400 triệu đồng từ nhóm công ty của Nguyễn Thị Thanh Hằng.
Ông Nguyễn Văn Văn, cựu Phó Giám đốc Sở Y tế Quảng Nam.
Về phía Bộ Giao thông vận tải, Cơ quan truy tố cáo buộc, bị cáo Vũ Hồng Quang (nguyên Phó trưởng phòng Phòng vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam) có nhiệm vụ tiếp nhận, xem xét ra quyết định cấp phép bay cho các hãng hàng không thực hiện các chuyến bay "Combo" do doanh nghiệp tổ chức, sau khi có sự phê duyệt của Văn phòng Chính phủ và Tổ công tác 4 Bộ/5 Bộ.
Tuy nhiên, khi các doanh nghiệp tổ chức chuyến bay "Combo" đưa công dân về nước, có một số chuyến bay không thuê được tàu bay cỡ lớn để chở hết số lượng khách được duyệt nên phải thuê hai tàu nhỏ dẫn đến phát sinh chi phí, trong khi vẫn còn ghế trống khách.
Để có thêm lợi nhuận, Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó Giám đốc Công ty Blue Sky) và Nguyễn Tiến Mạnh (Phó Giám đốc Công ty Lữ hành Việt) đã thỏa thuận, được Vũ Hồng Quang đồng ý cấp phép bay theo số lượng khách vượt so với văn bản đã được duyệt với chi phí 2 triệu đồng/1 khách.
Bên cạnh đó, Vũ Hồng Quang còn đưa hối lộ 7,4 tỷ đồng cho Phạm Trung Kiên (cán bộ thuộc Bộ Y tế, bị xử lý ở giai đoạn 1) để Kiên giúp có được văn bản chấp thuận cho 624 công dân được về nước trên các chuyến bay đơn lẻ, hưởng lợi số tiền gần 20 tỷ đồng.
Đối với Nguyễn Xuân Thông, Viện kiểm sát đánh giá dù không hứa hẹn trước nhưng khi biết Trần Minh Tuấn (đã bị xử lý ở giai đoạn 1 của vụ án) có hành vi đưa hối lộ thì đã hướng dẫn Tuấn khai báo gian dối để che giấu hành vi phạm tội.
Hành vi của bị cáo Thông bị Viện KSND tối cao xác định đã gây cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử vụ án.
Tại phiên sơ thẩm xét xử giai đoạn 1 của vụ án chuyến bay giải cứu, cuối tháng 7/2023, TAND Hà Nội đã tuyên 54 người phạm các tội: Đưa hối lộ, Môi giới hối lộ, Nhận hối lộ, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Trong đó, 4 người bị phạt tù chung thân là cựu cục trưởng Lãnh sự, Bộ Ngoại giao Nguyễn Thị Hương Lan; cựu điều tra viên Cơ quan An ninh điều tra Hoàng Văn Hưng; cựu Phó phòng tham mưu, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an Vũ Anh Tuấn và Phạm Trung Kiên.
Tại phiên phúc thẩm sau đó 5 tháng, bị cáo Hoàng Văn Hưng được giảm từ tù chung thân xuống còn 20 năm tù. HĐXX cho rằng việc bị cáo Kiên nhận hối lộ 42,6 tỷ đồng, Vũ Anh Tuấn nhận 27 tỷ, Nguyễn Thị Hương Lan nhận 25 tỷ đã "gây bức xúc dư luận, cần xử phạt răn đe để đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật" nên tuyên y án chung thân.