Cánh đồng lúa biến thành cánh đồng đá sau mưa lũ ở Lào Cai

Sau trận mưa lũ do hoàn lưu bão số 3 (bão Yagi) gây ra, cánh đồng lúa lớn nhất của xã Trịnh Tường trong thung lũng Nà Lặc (huyện Bát Xát) với diện tích gần 60 ha bị san phẳng và phủ lên một lớp đá dày gần chục mét, kéo dài khoảng 4km, với ước tính lên đến khoảng 3 triệu khối đá.

Theo ghi nhận của phóng viên, dọc các thôn Phố Mới 1, 2 đến thôn Phan Hồ, xã Trịnh Tường, dễ dàng nhận ra ngay sự khác lạ khi khắp bờ suối được bao phủ chỉ toàn là những tảng đá lớn nhỏ.

Trên dòng suối ngổn ngang , la liệt đá. Ruộng nương của người dân dọc bờ suối đã tan hoang vì sạt lở và rất khó để canh tác lại do không có đất và nguồn nước trở nên khan hiếm.

Theo báo cáo của UBND xã Trịnh Tường, tổng diện tích đá vùi lấp khoảng 150 ha, trong đó riêng đất lúa gần 60 ha. Có những vị trí đá vùi lấp cao tới 6 – 7 m từ mặt suối, vượt qua cả nền đường.

Hàng chục ngôi nhà của các hộ dân sống gần ven suối bị vùi lấp, phá hủy, ước tính lượng đá vùi lấp lên đến gần 3 triệu khối.

Chị Tẩn Thu Phương (ở thôn Tùng Chỉn 3, xã Trịnh Tường, huyện Bát Xát) cho biết, mưa lớn những ngày tháng 9 gây ra lũ quét bất ngờ từ trên núi, đá không biết từ đâu tràn xuống theo dòng suối đánh sập nhà cửa , vùi lấp ruộng vườn không canh tác được nữa.

Theo đánh giá của chính quyền địa phương, hiện tại diện tích đất trồng lúa nước 2 vụ tại cánh đồng này không thể khôi phục được là 50,386 héc ta, diện tích có thể khôi phục được 5,176ha. Số hộ bị ảnh hưởng 232 hộ với 621 nhân khẩu, số hộ mất ruộng hoàn toàn 113 hộ.

Ông Phạm Văn Hưng - Phó chủ tịch UBND xã Trịnh Tường, rất may lũ xảy ra vào ban ngày nên mọi người kịp sơ tán an toàn. Sau lũ, chính quyền các cấp và nhiều nhà hảo tâm đã chung tay hỗ trợ bà con để sớm khôi phục nhà cửa, đời sống. Tuy nhiên, khó nhất là đất sản xuất, những diện tích lúa bị đá vùi lấp đều không thể khôi phục, trong khi xã không còn quỹ đất nào khác để bố trí.

Theo ông Nguyễn Trung Triều, Bí thư Huyện ủy Bát Xát, hiện mới có cơ chế hỗ trợ cho những diện tích bị thiệt hại do thiên tai nhưng có thể chuyển đổi được; còn đối với cánh đồng đá ở Trịnh Tường thuộc diện không thể khắc phục, chuyển đổi thì chưa có. Ngay cả trong trường hợp muốn tận thu, khai thác lượng đá vùi lấp để tạo đất sản xuất cho bà con cũng vướng mắc vì đá được coi là tài nguyên khoáng sản.

Tại cuộc họp thường kỳ tháng 11 với các Sở, ngành, địa phương, sau khi tiếp thu các ý kiến, ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nhất trí phương án chi hỗ trợ 20 triệu đồng/ha đối với những diện tích đất lúa không thể khôi phục.

Đồng thời, chỉ đạo một Phó Chủ tịch cùng các ngành tài nguyên - môi trường, xây dựng đi đánh giá thực tế, để tìm giải pháp tháo gỡ triệt để cho cánh đồng đá Trịnh Tường .